Унгар улсын Ерөнхийлөгчийн айлчлалын өнөөдрийн тойм

ЖАРГААХ ҮГСЭЭР ЖИГҮҮР ХИЙНЭ

Хайлт хийх :

ЖАРГААХ ҮГСЭЭР ЖИГҮҮР ХИЙНЭ

Хайлт хийх :

Унгар улсын Ерөнхийлөгчийн айлчлалын өнөөдрийн тойм

2015 оны 04 сарын 15

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, гэргий Х.Болормаа, Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн, гэргий С.Энхцэцэг болон хоёр талын албаны хүмүүс Чингисийн талбайд Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Эрхэмсэг ноён Янош Адер, түүний гэргий Анита Херцег нарыг албан ёсоор хүндэтгэн угтаж авлаа.

Албан ёсоор угтах ёслолын дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж болон Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж байгаа Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Янош Адер нар ганцаарчилсан уулзалт хийлээ. Ганцаарчилсан уулзалтын үеэр хоёр орны харилцааны зарим асуудлыг хөндөн ярилцав. Хоёр улсын хооронд 1950 оны дөрөвдүгээр сард дипломат харилцаа тогтоосноос хойш 65 жил өнгөрч байна. Унгар Улс Улаанбаатар дахь Элчин сайдын яамаа 2006 онд хаасан боловч энэ оны долдугаар сард сэргээн нээхээр болжээ.

Ганцаарчилсан уулзалтын дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж , Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Янош Адер нар албан ёсны хэлэлцээ хийлээ. Албан ёсны хэлэлцээнд Монголын талаас Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн, Аж үйлдвэрийн сайд Д.Эрдэнэбат, Монгол Улсаас Унгар Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Т.Ганди болон албаны хүмүүс, Унгарын талаас тус улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Цецилиа Силаш, Унгарын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын захирлууд, тус улсын Гадаад хэргийн яамны төлөөлөл оролцлоо.

Албан ёсны хэлэлцээний үеэр хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх шинэ боломж, бололцоо болон олон улсын тулгамдсан асуудлаар дэлгэрэнгүй ярилцаж, санал солилцсон юм. Худалдаа, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалт, боловсрол, байгаль орчин, хөдөө аж ахуй болон бусад салбарын харилцааг хөгжүүлэх талаар ярилцаж, энэ нь хоёр орны уламжлалт найрсаг харилцааг шинэ шатанд гаргахад чухал ач холбогдолтой хэмээн үзлээ. Мөн Монгол Улсын Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яам, Унгар Улсын Боловсон хүчний яам хооронд боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны салбарт 2015-2017 онд хамтран ажиллах хөтөлбөрийг байгуулахаар албан ёсны хэлэлцээний үеэр тохиролцлоо. Ингэснээр Унгарын Засгийн газрын тэтгэлгээр жил бүр Монголын 100 хүртэл оюутан Унгарт суралцах боломж нээгдэх юм.

Албан ёсны хэлэлцээний дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж , Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Янош Адер нар гадаад, дотоодын хэвлэл, мэдээллийн байгууллагын төлөөлөгч, сэтгүүлчдэд зориулан хамтарсан мэдээлэл хийв.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хийсэн мэдээлэлдээ:

“Та бүхний энэ өдрийн амгаланг айлтгая.

Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Эрхэмсэг ноён Янош Адер миний урилгыг хүлээн авч, гэргий Анита Херцегийн хамт манай оронд 2015 оны 4 дүгээр сарын энэ өдрүүдэд албан ёсны айлчлал хийж байна.

Унгар Улсын Ерөнхийлөгчийн энэхүү айлчлал нь 21 жилийн дараа хэрэгжиж буй Унгарын төрийн тэргүүний айлчлал бөгөөд Монгол Улс, Унгар Улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 65 жилийн ойн жил хэрэгжиж буйгаараа онцлог юм.

Би өнгөрсөн 2014 оны 10 дугаар сард Унгар Улсад айлчлал хийсэн. Энэ айлчлалын үеэр ярилцаж тохирсон зүйлүүд, Эрхэмсэг Ерөнхийлөгчтэй тохиролцсон зүйлүүд үргэлжлэн амжилтай хэрэгжиж байгаад туйлын баяртай байна. Унгар Улстай бидэнд хамтын ажиллагааны уламжлалт салбарууд байдаг. Хөдөө аж ахуйн чиглэлд Унгартай хамтарч байгуулж байсан Биокомбинат байдгийг та бүхэн мэднэ. Энэ Биокомбинатыг цогцоор нь шинэчлэх ажлыг Унгар Улс, Монгол Улс хамтарч хийхээр болж байна. Энэ бол сайхан мэдээ. Ингэж чадах юм бол Унгар Улстай Монгол Улс чанартай хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүнээр Азийн болон Европын зах зээлд хамтарч гарах боломж бүрдэх юм.

Байгаль орчин, ялангуяа усны болон мод тариалах салбарт хамтарч ажиллах өргөн боломж байна. Мөн боловсролын салбарт хамтарч ажиллах сайхан бололцоо гарч ирж байна. Өмнө нь бид энэ салбарт хамтарч ажиллаж байсан. Өнөөдөр Унгарын Засгийн газрын тэтгэлгээр жил бүр сургах оюутны тоог олон дахин нэмэгдүүлэх боломж нээгдлээ. Өмнө нь жилд 15 оюутан сургаж байсныг одоо 100 болгож нэмэгдүүлэхээр шийдвэрлэсэн нь маш сайхан мэдээ юм.

Унгарт өндөр технологийн салбарт гарч байгаа олон амжилт байдаг. Үүнийг хамтарч хэрэгжүүлэх талаар мөн сая Ерөнхийлөгчтэй ярилцлаа.

Эрхэмсэг Ерөнхийлөгч айлчлалынхаа үеэр Монгол Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайд нартай уулзаж, харилцааны тодорхой асуудлуудаар ярилцах болно.

Ингээд Эрхэмсэг Ерөнхийлөгч Янош Адер болон гэргий Анита Херцег, албаны бусад хүмүүсийг манай улсад амжилттай сайхан айлчлахын өлзийтэй сайхан ерөөл дэвшүүлье. Баярлалаа” гэв.

Унгар Улсын Ерөнхийлөгч Янош Адер хийсэн мэдээлэлдээ:

“Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө,

Бидэнд хандаж сайн сайхныг ерөөж, амжилт хүссэнд талархал илэрхийлье. Энэ айлчлал маш чухал айлчлал юм.

Яагаад гэвэл бид энд ирээд Монгол Улстай ямар салбарт хамтран ажиллах, Монголын талаар юу мэдэх шаардлагатай болохыг газар дээр нь мэдэж авлаа. Монголд болсон 1990 оны улс төр, нийгмийн системийн өөрчлөлтийн дараа Монгол Улсад ямар өөрчлөлт гарсныг манайд цөөхөн хүн мэдэж байгаа.

Монголд иргэдийн аж амьдралын түвшин дээшилж, эдийн засаг хурдацтай нэмэгдэж байна. Сүүлийн жилүүдэд бидний ойлгож байгаагаар Монголын ДНБ-ний өсөлт 8-17 хувьтай байна. Нөгөө талаар алт, зэс, нүүрс гэх мэт ашигт малтмалын их нөөцтэй улс. Энэ нь Монгол Улсад хөрөнгө оруулалт хийх сонирхолтой хүмүүсийн анхаарлыг их татаж байна. Монгол Улс ашигт малтмалаар баян орон боловч усны талаар дутагдалтай хэвээр байна. Усаар аж үйлдвэрийн салбарын хэрэгцээг хангахаас гадна хүн амын хэрэгцээг хангах шаардлага мөн тулгарч байна. Экспортын 80 орчим хувийг гаргаж байгаа уул уурхайн салбарыг бас усаар хангах асуудал гарч байна. Хөдөө аж ахуйг эрчимтэй хөгжүүлэхэд ч ус хэрэгтэй.

Унгарын усны мэргэжилтнүүд 1950-иад оноос эхлэн Монголд ирж ажиллаж байсан. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч бидэнд дурдахдаа монголчууд Унгарын усны мэргэжилтнүүдийн гүйцэтгэсэн үйл ажиллагаанд сэтгэл ханамжтай байдаг гэж хэлсэн. Монгол Улсын хувьд усанд хэмжээний хувьд ч, чанарын хувьд ч өндөр шаардлага тавьж байна. Урьд өмнөх туршлагадаа үндэслэн усны аж ахуйн салбарт цаашид ямар хэлбэрээр, яаж хамтран ажиллах талаар сая Монгол Улсын Ерөнхийлөгчтэй ярилцлаа. Усны аж ахуйн салбарт бүхий л чиглэлээр хамтран ажиллах бүрэн бололцоотой.Усны даацыг хамгаалах, хэрэгцээ хангасан чанартай ундны ус гаргах, газар доогуурх усны сувгийн системийг шинэчлэх зэргээр хамтран ажиллах бололцоотой.

Хамтран ажиллах өөр нэг салбар бол хөдөө аж ахуйн салбар юм. Унгарын туслалцаатайгаар урьд нь баригдсан Сонгинын Био үйлдвэрийн иж бүрэн шинэчлэлтийн ажлыг ойрын жилүүдэд хийх бүрэн боломжтой. Үүнд зориулж Унгарын тал хөнгөлөлттэй зээл, санхүүгийн эх үүсвэрийг бий болгож байна. Био үйлдвэрийг шинэчилснээр мал аж ахуйд дутагдаж байгаа бэлдмэл, вакцинуудыг үйлдвэрлэх бүрэн бололцоотой болно.

Энэ нь Монголын мал аж ахуйн бүтээгдэхүүнийг олон улсын зах зээлд гаргахад тус болох юм. Мал аж ахуйн селекцийн чиглэлээр ч хамтран ажиллах нь зүйтэй. Хүнсний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх, Европын холбооны стандартыг нутагшуулах, олон улсын хэмжээний стандартыг бий болгох бүрэн бололцоотой. Бид бас нар, салхины эрчим хүчийг ашиглах, эрчим хүчний салбарыг орчин үеийн болгох талаар хамтран ажиллах боломжтой.

Бид бас хоёр зүйлийн талаар ярилцлаа. Нэгдүгээрт, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчтэй хийсэн өнөөдрийн уулзалтаар Монголоос Унгарт сургах оюутны тоог нэмэгдүүлэх талаар ярилцлаа. Жилд Засгийн газрын тэтгэлгээр 15 оюутан хүлээж авдаг байсан, одоогоос эхлэн жилд 100 оюутан хүлээж авч суралцуулахаар боллоо. Унгарын аль их сургуульд, ямар мэргэжлээр сургахыг Монголын тал өөрсдөө шийднэ. Өмнө нь ч бид энэ тал дээр хамтран ажиллаж ирсэн. Одоог хүртэл барагцаалбал 400-500 монгол оюутан манай их, дээд сургуулийг төгссөн.

Хоёрдугаарт, Энэ оны 5 дугаар сард Унгар Улс Монголд ЭСЯ-аа дахин нээхээр болж байна. Энэ нь цаг үеэ олсон шийдвэр болсон. 2006 онд Унгар улс Элчин сайдын яамаа хаасан нь буруу алхам байсан гэж бодож байна. Шинэ Элчин сайд ирээд өнөөдөр ярилцсан хөдөө аж ахуй, ус, боловсролын салбарын асуудлуудыг амьдралд хэрэгжүүлэх талаар идэвхтэй ажиллах болно.

Анхаарал тавьсанд баярлалаа” гэлээ.